Lista Produktów Tradycyjnych - "Żur żyniaty"

Żur należy do najstarszych potraw w regionie opolskim. Jego nazwa pochodzi od niemieckiego słowa sauer, co oznacza kwaśny, ukiszony, zakwaszony. Żur żyniaty pamięta z domu rodzinnego większość mieszkańców Śląska Opolskiego. Ten przygotowany z dodatkiem ziemniaków, boczku lub swojskiej kiełbasy był bardziej odświętny, zwany właśnie żyniatym (ożenionym, bogatym). Ziemniaki do tego żuru podawane były na różne sposoby. Niektóre gospodynie gotowały ziemniaki pokrojone osobno, niektóre razem z wywarem i później dolewały zakwas, a jeszcze inne gotowały je całe, tłukły i takie na osobnej misce podawały na stół. Każdy nakładał sobie do żuru tyle ziemniaków, ile chciał. 

Obecność żuru na stołach mieszkańców Śląska Opolskiego potwierdza wielu autorów książek o regionie opolskim, m.in. Wiesława Korzeniowska w opracowaniu pt. Codzienność społeczności wsi rejencji opolskiej w aspekcie zachodzących przemian (1815-1914), czy Anna Myszyńska w książce „Śląskie rozprawianie z okolic Białej, Głogówka i Krapkowic”. 

W literaturze „żyniaty” czasami odnosi się do samych ziemniaków (gotowanych razem z zupą lub osobno) a nie do dodatku kiełbasy czy boczku. To świadczy o tym, że historia żuru jest bogata i gotowany był na kilka sposobów w różnych domach Śląska Opolskiego.