Buraki - czerwone złoto na talerzu

Buraki wzmacniają układ krwionośny

Jedną z najważniejszych zalet buraków jest ich wpływ na układ krwionośny. Buraki zawierają betalainy - barwniki roślinne, które nadają im charakterystyczny kolor i mają silne właściwości przeciwutleniające i przeciwzapalne. Betalainy pomagają zwiększyć przyswajanie tlenu przez komórki i poprawiają krążenie krwi. Buraki są też źródłem kwasu foliowego, który zapobiega anemii i obniża poziom homocysteiny - aminokwasu, który może uszkadzać ściany naczyń krwionośnych i zwiększać ryzyko chorób serca i udaru mózgu. Ponadto buraki dostarczają azotanów - związków chemicznych, które w organizmie przekształcają się w tlenek azotu - cząsteczkę, która rozszerza naczynia krwionośne i obniża ciśnienie krwi. Badania wykazały, że regularne picie soku z buraków może skutecznie obniżyć ciśnienie u osób z nadciśnieniem.

Buraki chronią przed nowotworami

Kolejnym atutem buraków jest ich działanie przeciwnowotworowe. Betalainy nie tylko neutralizują wolne rodniki, które uszkadzają DNA komórek i prowadzą do mutacji nowotworowych, ale także hamują angiogenezę - proces tworzenia nowych naczyń krwionośnych przez guzy. Buraki zawierają też flawonoidy - związki roślinne o właściwościach antyoksydacyjnych i antynowotworowych. Flawonoidy mogą modulować działanie enzymów odpowiedzialnych za metabolizm leków i hormonów oraz wpływać na ekspresję genów związanych z apoptozą - programowaną śmiercią komórek. Buraki są szczególnie korzystne dla profilaktyki raka jelita grubego, żołądka, piersi i prostaty.

Buraki wspomagają trawienie

Buraki to także warzywo przyjazne dla układu pokarmowego. Buraki są bogate w błonnik pokarmowy, który reguluje pracę jelit, zapobiega zaparciom i wspiera florę bakteryjną. Błonnik pomaga też utrzymać uczucie sytości i kontrolować apetyt. Buraki mają również działanie zasadotwórcze - neutralizują nadmiar kwasów w żołądku i łagodzą zgagę oraz refluks. Ponadto buraki zawierają betacyjaninę - barwnik roślinny, który ma właściwości żółciopędne i żółciotwórcze.

Buraki poprawiają wydolność fizyczną

Buraki mogą być też pomocne dla osób aktywnych fizycznie i sportowców. Dzięki zawartości azotanów, buraki zwiększają dopływ tlenu do mięśni i poprawiają ich wydajność energetyczną. Badania wykazały, że picie soku z buraków przed treningiem może zmniejszyć zapotrzebowanie na tlen o 19% i wydłużyć czas wysiłku o 16%. Buraki mogą też przyspieszać regenerację mięśni po wysiłku i zmniejszać zakwasy. Ponadto buraki zawierają witaminy z grupy B, które są niezbędne dla prawidłowego metabolizmu węglowodanów i białek oraz produkcji energii.

Buraki wspierają zdrowie mózgu

Buraki to także warzywo dobre dla naszego mózgu. Buraki poprawiają ukrwienie mózgu i dostarczają mu tlenu i glukozy, co wpływa na lepsze funkcjonowanie poznawcze i pamięć. Buraki są też źródłem nitratu, który w organizmie przekształca się w tlenek azotu - cząsteczkę, która ma działanie neuroprotekcyjne i neurostymulujące. Tlenek azotu chroni komórki nerwowe przed uszkodzeniem i śmiercią oraz pobudza tworzenie nowych połączeń nerwowych. Buraki mogą być więc pomocne w zapobieganiu chorobom neurodegeneracyjnym, takim jak choroba Alzheimera czy Parkinsona.

Buraki mają wysoki indeks glikemiczny

Jedyną wadą buraków jest ich wysoki indeks glikemiczny (IG), który wynosi 64. Oznacza to, że buraki podnoszą poziom cukru we krwi szybciej niż inne warzywa. Dlatego osoby z cukrzycą lub insulinoopornością powinny ograniczać spożycie buraków lub jeść je w połączeniu z innymi produktami o niskim IG, np. białkiem lub tłuszczem. Buraki mają jednak niski ładunek glikemiczny (LG), który wynosi 5. Oznacza to, że buraki nie zawierają dużo węglowodanów w porcji i nie wpływają znacząco na gospodarkę cukrową organizmu.

Zastosowanie buraków

Buraki to warzywo uniwersalne, które można przyrządzać na wiele sposobów. Buraki można jeść na surowo - np. w sałatkach lub surówkach - lub gotować, piec, dusić lub marynować. Buraki świetnie pasują do serów, orzechów, jabłek, cytryny, octu balsamicznego czy jogurtu naturalnego. Z buraków można też robić zupy - np. barszcz czerwony czy chłodnik - a także koktajle, smoothie czy soki. Sok z buraków jest szczególnie zdrowy i warto pić go codziennie po 100-200 ml.

Buraki to warzywo, które warto wprowadzić do swojej diety ze względu na jego liczne właściwości zdrowotne i odżywcze. Buraki wzmacniają układ krwionośny, chronią przed nowotworami, wspomagają trawienie, poprawiają wydolność fizyczną i wspierają zdrowie mózgu. Buraki są też niskokaloryczne i smaczne, a można je przyrządzać na wiele sposobów.